توضیحات

دسته: scientometric

شاخص، کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن و وسیله‌ای برای اندازه‌گیری و مقایسه پدیده‌های دارای ماهیت و خاصیت مشخص است. لذا برمبنای آن می توان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی کرد. محاسبه شاخص‌ها با فرمول‌های ریاضی و آماری امکان‌پذیر است. 

شاخص‌های متداول علم‌سنجی از محاسبه و شمارش چهار متغیر اصلی مؤلف، انتشار، ارجاع و استناد گرفته شده است. رایج‌ترین و معتبرترین شاخص علم‌سنجی، شاخص استناد است که مهم‌ترین شاخص‌های علم‌سنجی برمبنای آن شکل گرفته‌اند و برای بهبود و یا تعدیل شاخص استناد ایجاد شده‌اند. این شاخص‌ها مبنای ارزیابی پژوهشگران، نشریه‌ها و مقاله‌ها است. برخی از مهم‌ترین شاخص‌های علم‌سنجی به‌شرح زیر است:

دانلود فایل یکپارچه شاخص ها 

توضیحات

دسته: scientometric

مطالعه و استفاده از سنجه های تاثیر علمی بر اساس میزان فعالیت در محیط‌ها و ابزارهای آنلاین به عنوان سنجه‌های جایگزین یا Altmetrics شناخته می‌شود. این بحث علم‌سنجی 2 نیز نامیده شده است. در این بحث به جای استفاده از میزان استنادات مجلات به ضریب تاثیر شبکه‌های اجتماعی نظیر میزان مشاهده (View)، بارگذاری (Download)، علاقه‌مندی (Likes)، انعکاس در وبلاگ (blog) میزان توئیت شدن و.....توجه می‌شود.  از جمله به نمونه‌های ذیل می‌توان توجه کرد:

• دیده شدن و رؤیت‌پذیری (Viewed) در شبکه‌های اجتماعی علمی نظیر (Academia, researchgate, …)
• میزان دانلود و ذخیره کردن داده (Download and saved) در ابزارهایی نظیر (CiteUlike, Mendely)
• نقد و بررسی (Discussed) مثل (Wikipedia, Facebook, Tweeter, Natureblog, Science-seeker,…)
• توصیه شده (Recommended) نظیر آنچه در سایت‌هایی مانند (F1000prime) صورت می‌گیرد.

شبکه‌های اجتماعی علمی

 یکی از عوامل تاثیرگذار بر استناد، میزان رویت‌پذیری است. به این معنا که نویسندگان و منابع اطلاعاتی تولید شده از طرف آن‌ها تا چه میزان قابل دسترس و رویت‌پذیر هستند. چرا که رویت‌پذیری بیشتر موجب استفاده بیشتر از منابع و در نهایت افزایش استناد می‌شود.شبکه‌های اجتماعی علمی امکان برقراری ارتباط اجتماعی در جوامع علمی را به آسانی فراهم می‌کند و می‌توان کارکردهای عمده آن را به شرح زیر برشمرد:

• برقراری ارتباط با اساتید داخلی و خارجی
• مشارکت پژوهشی با محققان مختلف
• افزایش دامنه تاثیرگذاری تحقیقاتی

فهرست شبکه‌های اجتماعی علمی را در ادامه ببینید:

لینک‌ها

Title
Sciexplore
Academia
Biology Stack Exchange
Chapter Swap
CiteULike
eagle-i
Epernicus
Google Profiles
Growkudos
Impactstory
LabRoots
Linkedin
Mendeley
Mysciencework
orcid
Profology
PubMed Commons
ResearchGate
Sage research  methods
Sciencescape
SciENcv
Scitable
Technology Networks
Thingiverse
Zotero

توضیحات

دسته: scientometric

میانگین تاثیر یک مقاله را (در 5 سال اول انتشارش) در اعتبار یک مجله مورد سنجش قرار می‌دهد. داده‌های مربوط از جی‌سی‌آر استخراج می‌شود. این شاخص با عنوان شاخص نفوذ مقاله نیز شناخته می‌شود.

شاخص نفوذ مقاله میانگین تاثیر هر مقاله در میان سایر مقالات یک نشریه است که میانگین تاثیر یک مقاله را (در 5 سال اول انتشارش) در اعتبار یک مجله مورد سنجش قرار می‌دهد. داده‌های مربوط از جی‌سی‌آر استخراج می‌شود. به نوعی مشابه با عامل ویژه است با این تفاوت که عامل ویژه ارزش و اعتبار مجلات را می‌سنجد.

توضیحات

دسته: scientometric

نیمه عمر ارجاعات یا نیمه عمر استناد، تعداد سال‌هایی است که از سال ارزیابی باید به عقب برگشت تا شاهد پنجاه درصد کل ارجاعات به مجله در سال مورد ارزیابی باشیم. به عبارت دیگر، این شاخص مدت زمانی که نیمی از کل استنادات به آن مجله صورت پذیرفته باشد را نشان می‌دهد و در حقیقت سرعت کاهش میزان ارجاعات به مجله را بیان می‌کند. بدیهی است که وقتی مقاله‌های یک مجله ارزش خود را برای ارجاعات، زود از دست بدهند (مقاله‌ها سطحی باشند و خیلی زود بی ارزش شوند)، تنها به مقاله های جدید مجله ارجاع داده می‌شود. این موضوع باعث می‌شود که نیمه عمر ارجاعات به مجله کاهش یابد. بنابراین هر چه نیمه عمر ارجاعات به مجله بیشتر باشد، نشان می‌دهد که ارزش مقاله‌های مجله در طول زمان بیشتر حفظ شده است و هنوز مورد ارجاع قرار می‌گیرند. در مجموع هرچه نیمه عمر ارجاعات به یک مجله بیشتر باشد، ارزش مجله بالاتر می‌رود.